มาตรา เป็นกฎหมายว่าด้วยการทรัพยากรน้ำฉบับแรกของประเทศไทย มีความสำคัญต่อการบริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบบูรณาการ มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 27 มกราคม 2562 เว้นแต่บทบัญญัติในหมวด 4 เรื่องการจัดสรรน้ำ และการใช้น้ำ และบทเฉพาะกาลมาตรา 104 ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนด 2 ปี ล่าสุดครบกำหนดเมื่อวันที่ 27 มกราคม 2564 ที่ผ่านมา
อัพเดทใช้น้ำ 3 ประเภท
ทั้งนี้ในหมวด 4 มาตรา 41 การใช้น้ำทรัพยากรน้ำสาธารณะ แบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่ การใช้น้ำประเภทที่หนึ่ง ได้แก่การใช้น้ำสาธารณะเพื่อการดำรงชีพการอุปโภคบริโภคในครัวเรือน การเกษตรหรือการเลี้ยงสัตว์เพื่อยังชีพ การอุตสาหกรรมในครัวเรือน การรักษาระบบนิเวศ จารีตประเพณี การบรรเทาสาธารณภัย การคมนาคม และการใช้น้ำปริมาณเล็กน้อย บทสรุปคือได้ใช้น้ำฟรีไม่ต้องขอรับใบอนุญาตการใช้น้ำ และไม่ต้องชำระค่าใช้น้ำ
ส่วนน้ำประเภทที่สอง ได้แก่การใช้ทรัพยากรน้ำสาธารณะเพื่อการอุตสาหกรรม อุตสาหกรรมท่องเที่ยว การผลิตพลังงานไฟฟ้า การประปาและกิจการอื่นๆ และ น้ำประเภทที่ 3 ได้แก่ การใช้ทรัพยากรน้ำสาธารณะเพื่อกิจการขนาดใหญ่ที่ใช้น้ำปริมาณมาก หรืออาจก่อให้เกิดผลกระทบข้ามลุ่มน้ำ หรือครอบคลุมพื้นที่อย่างกว้างขวาง สถานะล่าสุดกฎกระทรวงต่างๆ ที่กำกับโดย 3 หน่วยงาน ที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการน้ำ ประกอบด้วย กรมทรัพยากรน้ำ, กรมชลประทาน และกรมทรัพยากรน้ำบาดาล จำเป็นที่จะต้องออกอนุบัญญัติให้สอดคล้องตาม พระราชบัญญัติทรัพยากรน้ำ พ.ศ. 2561 มีความคืบหน้าตามลำดับ